Fikri Mülkiyet Hukuku Hizmetleri

Günümüzün rekabetçi dünyasında fikri mülkiyetin korunması çok önemlidir. Viridis Legal Partners olarak, fikirlerini, yaratımlarını ve eserlerini korumak isteyen mucitler, sanatçılar veya girişimciler gibi müvekkillerimize ihtiyaçlarını tam anlamı ile karşılayan Fikri Mülkiyet Hukuku hizmetlerini sunuyoruz.

FİKRİ MÜLKİYET HUKUKU NEDİR?

Fikri mülkiyet hukuku, ekonomik değeri olan fikri emek ürünlerinin korunması ile ilgilenen hukuk dalı olarak tanımlanabilir. Fikri mülkiyete konu olan eserden eser sahibinin kim olduğunun nasıl tespit edileceğine, eser sahibinin haklarından telif haklarının korunmasına, ticari sırların korunmasından bandrol uygulamasına, bilgisayar programları ve yazılımların hukuken nasıl korunacağından fikri mülkiyet alanında ortaya çıkan uyuşmazlıkların çözümüne kadar birçok konu fikri mülkiyet hukukunun kapsamı içinde kalmaktadır.

Fikri mülkiyet hukuku, yaratıcı çalışmaların korunması ve bu çalışmaların sahiplerine haklar tanınmasıyla ilgili olduğundan; eser, eser sahibi, eser sahibinin hakları, eser sahipliğinden doğan hakların devri ve telif gibi konular bu hukuk alanında oldukça önemlidir.

Eser Nedir?

Eser, bir kişinin yaratıcılığının ve zekâsının ürünü olan, özgün nitelikteki her türlü fikir ve sanat ürünüdür. Eserler; edebi, bilimsel, sanatsal veya endüstriyel alanlarda olabilir. Kitaplar, makaleler, tablolar, heykeller, müzik eserleri, filmler, yazılımlar ve endüstriyel tasarımlar gibi birçok farklı türde eser bulunmaktadır. Eserin özgün ve belirli bir biçimde ifade edilmiş olması, onun korunabilmesi için gereklidir.

Eser Sahibi Kimdir?

Eser sahibi, eserin yaratıcı faaliyetini gerçekleştiren kişidir. Bir eserin birden fazla yaratıcısı olabilir ve bu durumda eser sahipliği ortak sahiplik şeklinde olabilir. Fikir ve Sanat Eserleri Kanunun 58. maddesi bağlamında, bir tüzel kişinin (örneğin bir şirket) eser sahibi olması mümkün görünmemektedir. Bununla birlikte tüzel kişiler eser üzerindeki bir takım maddi hakları kullanma yetkisine sahip olabilirler. özellikle çalışanın iş sözleşmesi kapsamında ürettiği eserlerde bu durum geçerlidir.

Eser Sahibinin Hakları Nelerdir?

Eser sahibi, eser üzerinde birtakım mali ve manevi haklara sahiptir.

• Eser Sahibinin Mali Hakları: Eser sahibinin eseri üzerinde ekonomik kazanç sağlama hakkını ifade eder. Bu haklar, eserin çoğaltılması, yayılması, temsil edilmesi, işlenmesi ve kamuya iletilmesi gibi hakları içerir.
• Eser Sahibinin Manevi Hakları: Eser sahibinin eseri ile olan manevi bağını koruyan haklardır. Bunlar, eserin kamuya sunulma biçimini belirleme, eser sahibinin adının belirtilmesi (ad hakkı), eserin bütünlüğünü koruma hakkı (değiştirilmemesi) gibi hakları içerir.

Eser Sahibi Nasıl Tespit Edilir?

Eser sahibi genellikle eserin yaratıcı kişisi olarak tanınır ve eser üzerinde adı geçer. Eserin yayınlandığı veya tescil edildiği belgelerde eserin sahibinin adı yer alır. Ancak, anonim veya takma adla yaratılan eserlerde, eser sahibinin kimliği konusunda hukuki süreçler gerekebilir. Ayrıca, eser sahibinin tespiti için tanıklıklar, iş sözleşmeleri ve diğer belgeler de kullanılabilir.

Eser Sahipliğinden Doğan Haklar Nasıl Devredilir veya Sonlanır?

Eser sahibinin mali hakları, lisans anlaşmaları veya devir işlemleri ile başka kişilere devredilebilir. Bu, eser sahibinin haklarının kısmen veya tamamen başka bir kişiye ekonomik yarar sağlama amacıyla verilmesi anlamına gelir. Manevi haklar ise genellikle devredilemez ve sadece eser sahibinin ölümünden sonra mirasçılarına geçer.

Hakların devri, yazılı bir anlaşma ile yapılmalıdır. Bu anlaşmada, devredilen hakların kapsamı, süresi ve coğrafi alanı gibi ayrıntılar belirtilmelidir. Haklar ayrıca eser sahibinin vefatı ile sona erebilir ve bu durumda haklar, eser sahibinin mirasçılarına geçer. Mirasçılar, eser sahibinin haklarını belirli bir süre boyunca kullanabilirler, bu süre genellikle 70 yıl ile sınırlıdır.

Eserin kamuya mal olması durumu da vardır. Bu, eserin koruma süresinin dolması ve eserin herkes tarafından serbestçe kullanılabilir hale gelmesi anlamına gelir. Eserin kamuya mal olması, eser üzerindeki tüm mali hakların sona erdiği anlamına gelir.

Bu bilgiler, fikri mülkiyet haklarının korunması ve yönetilmesi konusunda temel bilgileri içerir ve eser sahiplerinin haklarının nasıl korunduğu ve devredildiği konusundaki temel ilkeleri açıklar.

Telif Nedir?

Telif, bir eserin yaratıcısına veya sahibine tanınan, eserin çoğaltılması, dağıtılması, performe edilmesi, iletilmesi ve eserin üzerinde değişiklik yapılması gibi hakları içeren hukuki korumadır. Telif hakkı, eser sahibinin ekonomik ve manevi haklarını korur ve bu hakların ihlal edilmesini önler. Telif hakkı, eserin yaratıldığı andan itibaren doğar ve belirli bir süre boyunca geçerlidir, genellikle eser sahibinin ölümünden sonra 70 yıl daha devam eder.

FİKRİ MÜLKİYET HUKUKU VE SINAİ MÜLKİYET HUKUKU ARASINDAKİ FARK NEDİR?

Sıklıkla birlikte anılmalarına rağmen, fikri mülkiyet hukuku ve sınai mülkiyet hukuku birbirinden ayrı kavramlardır. Türk Hukukunda marka, patent, tasarım, coğrafi işaret ve faydalı modeller 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanununda açıkça sayılmıştır. Öte yandan 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanununun koruması ise doğrudan eser kavramı ile ifade edilen sahibinin öznelliğini yansıtan ilim, edebiyat veya sanat eserlerine yöneliktir.

Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’nun 1/B/1-a maddesinde eser, “…Sahibinin hususiyetini taşıyan ve ilim ve edebiyat, musiki, güzel sanatlar veya sinema eserleri olarak sayılan her nevi fikir ve sanat mahsulleri…” olarak tanımlanmıştır. Buna göre, bir kişinin mektuplarından bilimsel makalelere, heykellerden sinema filmlerine kadar her türlü ürün eser kapsamında olabilir. Öte yandan, sınai mülkiyete konu hakların tanımları ve özellikleri Kanunda açıkça belirtilmiştir. Yine fikri mülkiyet hakları eserin meydana getirilmesi ile doğar ve hukuki korumaya tabi olurken, sınai mülkiyet hakları ancak tescil ile doğar ve hukuki korumadan yararlanır.

FİKRİ MÜLKİYET HUKUKU ALANINDA YAYGIN SÖZLEŞME TÜRLERİ NELERDİR?

Fikri mülkiyet unsurları, ekonomik değerleri göz önünde bulundurulduğunda birçok sözleşmeye konu olabilmektedir. Özellikle bu alanda kullanılan bazı sözleşmeler de mevcuttur. Bu durum fikri mülkiyet hukukunun ticaret hukuku ve sözleşmeler hukuku ile bağlantısını da ortaya koymaktadır.

Bu sözleşmeler aşağıdaki gibi sıralanabilir.

1. Lisans Sözleşmeleri

Lisans sözleşmesi, bir tarafa (lisans alan) patentler, ticari markalar, telif hakları veya ticari sırlar gibi lisans verene ait belirli fikri mülkiyet haklarını kullanma izni verir. Lisans anlaşmaları, verilen hakların kapsamı, telif ücretleri veya ücretler, süre ve kısıtlamalar dahil olmak üzere kullanım hüküm ve koşullarını ana hatlarıyla belirtir.

2. Temlik Sözleşmeler

Bir temlik sözleşmesi, fikri mülkiyet haklarının sahipliğinin bir taraftan (temlik eden) diğerine (temlik alan) devredilmesini içerir. Bu sözleşme, fikri mülkiyetle ilişkili tüm hakları kalıcı olarak devrederek mülkiyeti etkin bir şekilde aktarır. Devir sözleşmeleri tipik olarak devredilen hakların kapsamını, garantileri, beyanları ve tazminat maddelerini detaylandıran hükümler içerir.

3. Joint Development (Ortak Geliştirme) Sözleşmeleri

Birden fazla tarafın yeni teknolojiler, ürünler veya buluşlar geliştirmek için işbirliği yaptığı durumlarda, ortak geliştirme anlaşmaları işbirliğinin şart ve koşullarını belirler. Bu anlaşmalar her bir tarafın katkılarını, mülkiyet haklarını, gizlilik yükümlülüklerini, gelir paylaşımı düzenlemelerini ve uyuşmazlık çözüm mekanizmalarını tanımlar.

4. Distribütörlük Sözleşmeleri

Distribüsyon sözleşmeleri, fikri mülkiyet haklarını içeren ürün veya hizmetlerin satışını, dağıtımını veya pazarlamasını düzenler. Bu sözleşmeler, bölgesel kısıtlamalar, fiyatlandırma, pazarlama desteği, kalite kontrol önlemleri ve fesih hükümleri dahil olmak üzere her bir tarafın hak ve yükümlülüklerini ana hatlarıyla belirtir.

5. Teknoloji Transferi Sözleşmeleri

Teknoloji transferi sözleşmeleri, genellikle patentli buluşların veya tescilli know-how’ın lisanslanmasını veya satışını içeren, teknolojinin bir taraftan diğerine transferini kolaylaştırır. Bu sözleşmeler, transfer koşullarını, lisans ücretlerini, telif hakkı ödemelerini, garantileri ve sorumluluk sınırlamalarını ele alır.

6. Franchise Sözleşmeleri

Franchise anlaşmaları, bireylere veya kuruluşlara (franchise alanlara) franchise verenin ticari markalarını, ticari takdim şeklini, iş modelini ve diğer fikri mülkiyet varlıklarını kullanarak bir işletme işletme hakkı verir. Bu sözleşmeler, franchise ücretleri, bölge hakları, işletme gereklilikleri ve fesih hükümleri dahil olmak üzere franchise ilişkisini tanımlar.

7. Hizmet Sözleşmeleri

Hizmet sözleşmeleri, danışmanlık, araştırma ve geliştirme, yasal hizmetler veya teknik destek gibi fikri mülkiyet konularıyla ilgili hizmetlerin sağlanmasını yönetir. Bu sözleşmeler hizmetlerin kapsamını, performans standartlarını, ücretlendirmeyi, gizlilik yükümlülüklerini ve fikri mülkiyet sahipliğini belirler.

Fikri Mülkiyet Hukuku Avukatı Nedir?

Fikri mülkiyet hukuku avukatı, fikir ve sanat eserleri, telif hakları, ticaret sırları ve buna benzer fikri mülkiyet unsurlarının korunması ve hukuki süreçlerinin yönetilmesi konusunda uzmanlaşmış bir hukuk uzmanıdır. Fikri mülkiyet avukatı ya da fikri haklar avukatı olarak da anılan bu avukatlar, bireylerin veya şirketlerin sahip oldukları fikri mülkiyet haklarını tanımlamak, korumak ve savunmak için çalışırlar.

VİRİDİS LEGAL PARTNERS OLARAK FİKRİ MÜLKİYET ALANINDA SİZLERE HANGİ HİZMETLERİ SUNMAKTAYIZ?

Fikri Mülkiyet avukatlarınız olarak, fikri mülkiyet hakları ile ilgili hukuki yardım sağlama konusunda uzmanlaşmış hizmetler sunuyoruz.

Fikri Mülkiyet Hukuku Konularına İlişkin Danışmanlık Hizmetleri

Telif hakları ve ticari sırlar da dahil olmak üzere fikri mülkiyet hukukunun çeşitli yönleri hakkında müvekkillerimize hukuki danışmanlık ve rehberlik hizmeti sunuyoruz. Müvekkillerimizin haklarını anlamalarına, fikri mülkiyet varlıklarının gücünü değerlendirmelerine ve bu hakları korumak ve uygulamak için stratejiler geliştirmelerine yardımcı oluyoruz.

Fikri Mülkiyet Hukukuna İlişkin Sözleşmelerin Hazırlanması ve Müzakere Edilmesi

Lisans anlaşmaları, devir anlaşmaları, gizlilik anlaşmaları (NDA’lar) ve fikri mülkiyet haklarının kullanımı, devri veya korunmasıyla ilgili diğer anlaşmalar gibi sözleşmeleri sizin adınıza hazırlıyor ve müzakere ediyoruz. Bu sözleşmelerin, ilgili yasa ve yönetmeliklere uyarken müvekkillerimizin çıkarlarını yeterince korumasını sağlıyoruz.

Fikri Mülkiyet Tescili ve Takibi

Müvekkillerimize fikri mülkiyet haklarının Telif Hakları Genel Müdürlüğü gibi ilgili devlet kurumlarına tescil ettirilmesinde yardımcı oluyoruz. Telif hakları başvurularını hazırlar ve dosyalar ve müvekkillerimiz adına tescil sürecini yönetirler.

İcra ve Davalar

Müvekkillerimizi fikri mülkiyet haklarını uygulamak ve ihlal iddialarına karşı savunmak konusunda temsil ediyoruz. Bu, durdurma ve vazgeçme mektupları göndermeyi, uzlaşma görüşmelerini veya fikri mülkiyet anlaşmazlıklarını mahkemeye taşımayı içerebilir. Müvekkillerimizin fikri mülkiyet varlıklarını korumak ve izinsiz kullanım veya ihlaller için çözüm aramak için çalışıyoruz.

Fikri Mülkiyet Portföy Yönetimi

Değerli fikri mülkiyet varlıklarını belirleyerek, fikri mülkiyet denetimleri yaparak ve bu varlıkların değerini en üst düzeye çıkarmak için stratejiler geliştirerek müvekkillerimize fikri mülkiyet portföylerini yönetmelerinde yardımcı oluyoruz. Ayrıca, müvekkillerimizin fikri mülkiyet portföylerini optimize etmek için portföy lisanslama, satış veya satın alma konularında da müvekkillerimize yardımcı oluyoruz.